AB Dijital Aşı Sertifikası onaylandı: Avrupa Parlamentosu

Avrupa Birliği içinde serbest seyahat dolaşımı sağlayacak Dijital Aşı Sertifikası, 1 Temmuz'da yürürlüğe girecek. AB onaylı aşıların dışında aşı yaptıranların durumu ne olacak? AB hangi aşıları onayladı ? Birliğe üye olmayan ülkelerin vatandaşları uygulamadan yararlanabilecekler mi? AB'ye seyahatlerde tek pasaport yeterli olacak mı? Uygulamanın ardından vize işlemleri nasıl yapılacak?

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 20 Mayıs'ta aşı sertifikası konusunda AB Komisyonu, AB Konseyi ve AP arasında yürütülen müzakerelerin uzlaşıyla sonuçlandığını açıklamıştı.

Avrupa Parlamentosu'nda (AP), dün onaylanan dijital aşı sertifikası uygulaması, oy çoğunluğuyla kabul edilerek parlamentodan geçti.

Oylamada; 546 evet, 93 hayır, 51 çekimser oy kullanıldı.
Karara göre; Avrupa Birliği Konseyi’ninonayının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak 1 Temmuz’da yürürlüğe girecek.   Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği içerisinde serbest seyahatin önünü açacak dijital aşı sertifikası uygulamasını onayladı. AB Konseyi'nin onayının ardından karar, 1 Temmuz'da yürürlüğe girecek.   AB üyesi ülkeler, sertifikanın yürürlüğe gireceği 1 Temmuz itibarıyla ek test ve/veya karantina gibi seyahat kısıtlamalarından kaçınacak.   Halk sağlığının korunması gibi gerekli durumlarda, ülkeler ek tedbirler alabilecekler.   Düzenlemeye göre Digital Sertifika ücretsiz olacak,   Kağıt veya dijital olarak hazırlanacak.   Sertifikayla AB'de onaylı Covid-19 aşılarından birini olmuş kişilere yönelik seyahat kısıtlamaları kaldırılacak.   AB ülkeleri, AB tarafından onaylanmayan diğer aşıları olan kişileri kabul edip etmeyeceklerine kendileri karar verecek.  
Dijital aşı sertifikası; Sertifika sahiplerinin Covid-19’a karşı aşı olup olmadığını, Aşı olanların nerede ve hangi aşıyı olduğunu, Hastalığı geçirenlerin iyileştiğini ve antikor seviyesini gösteren belgeyi ve Covid-19 test sonucunu içeren bilgileri içerecek. Sertifika, AB vatandaşlarına, hangi ülkenin vatandaşı olduğuna bakılmaksızın ailelerine, ayrıca AB'de ikamet eden ancak AB vatandaşı olmayan kişiler ile diğer AB ülkelerine seyahat hakkı bulunan ziyaretçilere verilebilecek.  
AB Komisyonu’nun içişlerinden sorumlu üyesi Ylva Johansson, 13 Mart’21 tarihinde gerçekleştirilen AB İçişleri Bakanları Toplantısı'nın ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlamış, AB içinde seyahatlerde kullanılması için hazırlanması planlanan aşı sertifikasıyla ilgili sorulara ‘’ seyahat tedbirlerinin gevşetilmesinde kullanılacak aşı sertifikasında AB'nin onay verdiği aşıların geçerli olacağını’’ söylemişti.

AB Komisyonu’nun iş veya turizm amaçlı seyahatleri kolaylaştırmak amacıyla "aşı sertifikası" veya "aşı pasaportu" olarak bilinen "Dijital Yeşil Geçiş Kartı" adlı belge hakkında gelecek hafta yasa teklifi sunacağını hatırlatan Johansson; "Bu sertifika mevcut bazı kısıtlamaların kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayacak. Bu yeşil sertifika, bir kişinin negatif sonuçlu PCR testini veya hastalık geçirmişse antikor düzeyini veya Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından tanınan bir aşı olup olmadığını gösterecek.
Seyahat ederken akıllı telefon sayesinde kolayca gösterilecek bu belge hastalığı bulaştırmadığınızı veya düşük bulaştırma riski taşıdığınızı belirtmek için iyi bir yöntem" demişti.
 
AB’nin onayladığı Covid-19 aşıları; BioNTech-Pfizer, Moderna, AstraZeneca ve Johnson and Johnson (tek doz olarak uygulanıyor)  firmaları tarafından üretilen aşılar. Avrupa İlaç Ajansı'nda (EMA), Curevac, Novavax ve Sputnik V aşısının ön değerlendirme süreçleri de devam ediyor. Bu aşılar için henüz onay başvurusu yapılmadı.  
AB bölgesinde aşı olmayan ve diğer ülke vatandaşlarının durumu;
Geçtiğimiz Mayıs ayı sonunda açıklama yapan AB Adalet Komiseri Didier Reynders, Covid-19 aşılarını Avrupa Birliği dışındaki ülkelerde yaptıran kişilerin de Covid-19 aşı sertifikası almak için başvuru yapabileceklerini açıklamıştı.

Reynders’ın açıklaması şöyle;
"Eğer (üçüncü ülke vatandaşları) aşı olduklarına dair kanıt sunarlarsa, Avrupa Birliği sınırları içinde seyahat etmek için Covid-19 aşı sertifikası alabilecekler. Bu sertifikaya sahip olmaları koşuluyla, AB üyesi olmayan ülke vatandaşları da seyahat iznine sahip olabilir."

AB üyesi olmayan ülkelerden alınacak aşı olunduğuna dair belge, gerçek olması, geçerliliği ve tüm gerekli bilgileri içerip içermediği göz önünde bulundurularak kabul edilebilecek.

Aşı olan kişiler, beraberlerinde aşı olmamış çocuklarıyla seyahat edebilecek. Çocukların son 72 saat içinde alınmış bir negatif test sonucu göstermeleri gerekecek. AB Üyesi ülkeler negatif PCR testi sonucunun yanı sıra, ülkeye girişlerde ayrıca ülkeye çocukların tekrar test yaptırmalarını isteyebilecek.

AB onaylı aşılarla aşılanmayan kişilerin durumu ne olacak?
Covid-19’a karşı AB’nin onayladığı aşılardan birini olmayanların digital sertifikadan yararlanıp yararlanamayacaklarıyla ilgili belirsizlik sürüyor.

AB üyelerinden Macaristan, Çekya ve Slovakya, AB'de yavaş ilerleyen aşı tedariki nedeniyle geçtiğimiz aylarda Rusya ve Çin'den alınan aşıları kullanmaya başlamıştı. Bu ülkelerin Rus ve Çin aşısı yapılan vatandaşlarının durumunun ne olacağı konusunda belirsizlik devam ediyor. 

AB üyesi ülkelere seyahat edecek kişiler için;
Shengen ülkelerine 1 Temmuz'dan itibaren yapılacak seyahatlerde daha önce uygulanan prosedürler de AB Parlamentosu'ndan geçen ''Digital Aşı Sertifikası'' uygulamasından etkilenecek. 

Sertifikayla AB tarafından onaylanmış Covid-19 aşılarından birini olmuş kişilere yönelik seyahat kısıtlamaları kaldırılacak. Sertifika,  AB üyesi olmayan ülkelerin vatandaşlarına da (talep edilmesi halinde) verilecek. 

Uygulamanın yürürlüğe konulması itibariyle birliğe üye ülkelere seyahat etmek isteyenler AB Birliği tarafından onaylanan aşılardan biri ile aşı olduklarını gösteren sertifikalarını vize evraklarının arasında belgelemeleri gerekiyor. 

AB tarafından onaylanmayan diğer aşıları yaptıran kişilerin, ülkeye kabul edilip edilmeyeceğine ise her ülke kendi karar verecek. 

Aşı sertifikası tüm AB ülkelerinin yanı sıra İzlanda, Liechtenstein, Norveç ve İsviçre'de de geçerli olacak.

Covid-19 Digital Aşı Sertifikası ilk değil;
AB üyesi ülkelerde, pandemi nedeniyle alınan tedbirler kapsamındaki seyahat kısıtlamalarını ortadan kaldırması beklenen, aşı pasaportu olarak tabir edilen dijital aşı sertifikası dünya genelinde ilk defa uygulamada olacak yeni bir fikir değil.

İlk uygulama 18. yüzyılda;
Afrika ve Güney Amerika’da hala görülen ve ilk defa 18.yüzyılda ortaya çıkan sarı humma salgınına karşı da benzer bir uygulamayla önlem alındı, uygulama günümüzde de halen yürürlükte.

Sarı humma hastalığının bulunduğu bölgelerden başka ülkelere gidenler ve/veya bu bölgelerden geçerek başka ülkelere giden uluslararası yolculardan sarı humma aşısı olduklarını kanıtlamaları ve belgelemeleri isteniyor.

Sarı humma aşısı halen sadece belirlenmiş aşı merkezlerinde uygulanıyor. Aşı yapıldıktan sonra, damgalı ve imzalanmış bir "Uluslararası Aşı Belgesi" (sarı kart) veriliyor. Bu kartın/sertifikanın geçerliliği aşılamadan 10 gün sonra başlıyor ve 10 yıl boyunca geçerli oluyor.



Haber: Meryem AKTAŞ