982 bin km2 lik Türk Hava Sahası ve 55 bin km2 lik Ercan Hava Sahası’nda Covid-19 salgını sebebiyle sessizlik hakim...
Bilindiği gibi bütün dünyayı etkisi altına alan ve ilk vakanın 1 Aralık 2019 yılında Çin’in Wuhan şehrinde görüldüğü KORONAVİRÜS (COVİD-19), dünyayı her sektörde verdiği tahribatla altüst etmiştir.
Son verilere göre dünya genelinde KOVİD-19 toplam vaka sayısı 1,797,805, hayatını kaybedenlerin sayısı 110,075, iyileşen hasta sayısı 412,356 (worldmater.info). KORONAVİRÜS hastalığı yaklaşık 209 ülkeye yayılmıştır.
Hava taşımacılığı sektörü bir anda bu ölümcül salgın sebebiyle donup kalmıştır, sıfırlanmıştır. Bugünkü günde olan uçuşlar sadece insanların ülkelerine taşınması yoluyle yapılan uçuşlardır.
Bu yönde yapılmış hava taşımacılığı ‘’charter’’ seferler adı altında düzenlenmektedir.
Ağırlıklı olarak bu amaçla düzenlenen uçuşlar;
B737-800, A320 Neo, B777 ve A330 uçak tipleri ile yapılmaktıdır. Bu uçak tiplerinin tercih sebebi, yolcuların daha konforlu, daha güvenli ve daha sağlıklı bir şekilde uçuşlarının sağlanabilmesidir. Son noktaya inişte yolcular, sağlık güvenliği sebebiyle o ülkede 14 gün garantinaya alınmaktadırlar.
Dünya Hava Trafiğine Genel Bakış:
Eurocontrol raporlarına göre, Portekiz / İspanya hava sahası trafiği: 8 Nisan 2019 - 6 Nisan 2020 arası hava -94-95% düşmüştür.
IATA raporlarına göre;
Havacılık endüstrisinde, Şubat ayı sonrasında yolcu taleplerinde büyük oranlarda düşüş olduğu kaydedilmiştir. Yine ayni raporlar içerisinde yolcu taşımacılığı düşüşünün -70% oranında olduğu ve yılın ikinci çeyreğinde başladığı, ortaya çıktığı belirtilmiştir. Koronavirüs sebebiyle global olarak 25 milyon kişinin risk atında olduğunun altı çizilmiştir.
Amerika Hava Sahası:
ABD’de yer alan havalimanlarında 31 Mart Salı günü toplam 184.026 yolcu uçuşu gerçekleştirilmiş. Bir önceki sene aynı dönem toplam sayı ise 2.17 milyon idi. Yani -%90’lik bir yolcu kaybı var.
Türk Hava Sahası’nda Yer Alan Bazı Meydanlarda 1 Mart - 17 Mart Hava Trafiği;
Ankara Esenboğa Havalimanı: 216-169,
Antalya Havalimanı: 286-180,
İstanbul Atatürk Havalimanı: 74- 68,
İzmir Havalimanı: 190-147,
Yeni İstanbul Havalimanı: 1041- 650,
Bodrum Havalimanı: 21- 13
Ercan Hava Sahası – İniş/kalkış Trafiği: 1 Mart-17 Mart-30 Mart:
Hava Sahası: 682-327-37
İniş/kakış: 84-37-4
Ercan Havalimanı’nda iniş kalkış trafiği -95%, hava sahası trafiği ise yine -95% düşmüştür.
Birleşik Krallık’tan 20-21 Nisan tarihinde iki charter seferde 336 öğrenci ve 8-9 Nisan tarihlerindeki yine iki charter seferlerlerde toplam 336 öğrenci, KKTC vatandaşı Ercan Havalimanı’nından B734 tipi uçakla adaya giriş yapmıştır.
Adaya gelinmesindeki ortak amaç;
KORORONAVİRÜS sebebiyle gelen yolcuların kendilerini ailelerinin yanında daha güvende hissetmeleriydi . Gelen yolcular, KKTC Hükümeti’nin belirlediği yerlerde 14 günlük bir karantina sürecine tabi tutulmaktadırlar.
Ankara Hava Sahası:
Koronavirüs sebebiyle, Ankara Hava Sahası’nda çalışan ekip sayısı yarıdan da aşağa düşürüldü. Ayni şekilde sektör sayısı buna paralel olarak mevcut sayısının yarısının da altına indirildi. Yine Ercan Hava Sahası’nda çalışan ekip sayıları da aynı şekilde yarıdan aşağa düşürüldü.
Türkiye Hava Sahası Mart/Nisan 2019 - Mart/Nisan 2020 Mukasesi:
Mart 2019 - 2020: 109.835 - 65.673 - 40% düşüş
Nisan 2019 - 2020: 114.931 - 2.817 – 97 % düşüş
Türk Hava Sahası’nda Koronavirüs salgını sebebiyle alınan karar neticesinde; ( insani yardım, acil durum uçuşları, kargo, özel charter uçuşlar hariç) uçuşların güvenlik gerekçesiyle durdurulmasıyla Hava Trafik Kontrol Merkezleri’nde duygulu anlar yaşanmıştır. Hava Trafik Kontrolörleri kişisel sosyal medya hasaplarından (Twitter) bu konuyla ilgili duygusal mesajlar paylaşmışlardır.
İşte bir kaç örnek:
Fatih Atıcı: Koskoca FIR, hava sahası bomboş, sağlıcakla kalın sağlıcakla gelin.
Elif Güveyler: Seviyoruz sizi. Mümkünse bi direkt ayarlar mısınız bir kaç ay gerisinde kalacağız uçuşların.
İzzet Derkan: Hava Trafik Kontrolörleri, salgın hastalıklarda, depremlerde, fırtınalarda, bayramlarda, yılbaşlarında her daim görevinin başındadır.
Oktay Yurdakul: Bizdeki havacılık hastalığı uçağı görünce başladı, sizleri özleyeceğiz,bekleyeceğiz.
Recep_Atc: Hava Trafik Kontrolörleri, saatlerce uyumadan, hiç yemek yemeden nöbet tutma kabiliyetine sahiptir. Doğal afetlerde olay yerine onlar intikal ederler. Salgın hastalıklarda iş yükleri ve stresleri çok yüksektir.
Tarık Aslan: Dünyanın en stresli ilk 3 (üç) mesleğinden birini icra eden hava trafik kontrolörleri depremde de görevdeydi, selde de ve salgında da görevinin başındadır.
Selçuk Kaya: İstikbal göklerdedir.
Ümit Yaban: Sesimiz seslerinize yoldaş. Biz yere göğe sığamayız meslek aşkıyla. Görevimizin başındayız.
Görüldüğü gibi KORONAVİRÜS salgını sebebiyle tüm sektör olumsuz bir şekilde etkilenmiş ve sektörlerdeki çalışan sayısı trafik azlığından dolayı ciddi bir şekilde azaltılmıştır.
Şu an gökyüzde var olan az sayıda uçuş, bazı askeri uçuşlar (nakliye, kargo vs) veya yolcuların ülkelerine taşınması yönünde düzenlenmiş charter uçuşlardır.
Hava Taşımacılığı ülkeler arası olan fiziki bağlantılardır;
Fiziki bağlantıların olmadığı bir dünya demek sosyal yaşantıların olmadığı, global bağlamda gerçek ilişklerin kurulamadığı, küresel yatırımların azaldığı, medeniyetler bağlamında gelişmelerin izole edildiği bir dünya demektir.
Hava Taşımacılığı sektörü;
Medeniyetler düzeyinde gelişmişliğin beyni gibidir. Hava taşımacılığının olmadığı bir ülkede, gelişmiş bir turizm sektöründen ve gelişmiş bir ülke ekonomisinden bahsetmek hiç de kolay değildir. Hava taşımacılığı, havacılık sektörü ile iç-içe çalışmaktadır. Birbirinin ardışığıdır.
IATA’ya üye her havayolu şirketi;
Düzenlemiş olduğu uçuş planı ile gideceği ülkeye, her ülke hava sahasını kat edişte o ülkeye bir ücret ödemektedir. Eurocontrol’dan elde edilen bu kazançla ülkeler, havacılık sektörlerine ve ekonomilerine büyük bir katkı sağlamaktadırlar.
Yine bu kazançlarla;
Ülke ekonomilerine ve havacılık sektörüne yatırımlar yapılmaktadır. Daha güçlü bir dünya ve yeniden global bir dünya için, başta bu salgından bir an önce kurtulabilmenin yolları sabırla ve işbirliği ile bulunmalıdır.
Bu ortak hedefle düşmanlıklardan uzak, ortak işbirliği, DOSTLUK/KARDEŞLİK/duyguları içerisinde hep birlikte dünya insanları olarak çözüme ulaşmanın yollarını bulmak unutulmamalıdır ki hepimizin elindedir...
Sağlıklı, Emniyetli ve Güvenli Uçuşlar Dilerim...
Sağlıklı Kal & Evde Kal
Saygılarımla,
İzzet DERKAN
www.izzetderkan.com
Kaynaklar: DHMİ, Eurocontrol, FMP Ünitesi, Forum USA, IATA, Kıbrıs Gazetesi
YORUMLAR