Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumburbaşkanlığı seçiminde, en fazla adayın katıldığı ve sandığa katılımın en az gerçekleştiği bir seçim süreci yaşandı.
11 Ekim Pazar günü Kıbrıs Türk’ü seçime oldukça az katılım oranı ile sandıkta iradesini ortaya koydu. Seçmen, UBP adayı Ersin TATAR ve Bağımsız aday Mustafa AKINCI dedi.
1975 yılı itibarı ile seçimlere katılım oranlarına bakmakta öncelikle fayda görüyorum.
738 sandık sayısının açıldığı seçimde, Yüksek Seçim Kurulu’nun açıkladığı verilere göre;
- 198 bin 867 kayıtlı seçmenin 58.21 % katılımla 115 bin 806 oy kullanıldı.
- Bu seçimde 5 bin 27 oy geçersiz sayıldı.
- 41.79% gibi yüksek bir oran seçimde oy kullanmadı.
Bu oran KKTC seçim tarihinin en büyük oy kullanmama rekoru olarak gerçekleşti.
Aşağıdaki tablo söylediklerimize ışık tutatacaktır.
| Yıl | Seçmen Sayısı | Katılım | Sonuç |
| 1975 | 75.781 | 74.8 | Rauf Denktaş |
| 1981 | 84.693 | 88.6 | Rauf Denktaş |
| 1985 | 80.828 | 85.7 | Rauf Denktaş |
| 1990 | 101.172 | 93.48 | Rauf Denktaş |
| 1995 | 113.440 | 80.12 | Rauf Denktaş |
| 2000 | 126.675 | 81.02 | Rauf Denktaş |
| 2005 | 147.823 | 69.58 | M.Ali Talat |
| 2010 | 164.072 | 76.37 | Derviş Eroğlu |
| 2015 | 176.980 | 64.12 | Mustafa Akıncı |
| 2020 | 198.867 | 58.21 | - |
11 Ekim Pazar günü yapılan seçim sonuçlarına göre;
UBP adayı Ersin TATAR 35.825 oyla 32.35%, Bağımsız aday Mustafa AKINCI 33.053 oyla 29.84%, CTP adayı Tufan ERHURMAN 24.008 oyla 21.68%, Bağımsız aday Kudret ÖZERSAY 6.356 oyla 5.74%, YDP adayı Erhan ARIKLI 5.937 oyla 5.36%, Bağımsız adayı Serdar DENKTAŞ 4.623 oyla 4.20%, MDP adayı Fuat ÇİNER 327 oyla 0.30%, Bağımsız aday Arif Salih KIRDAĞ 282 oyla 0.25%, Bağımsız aday Alpan UZ 156 oyla 0.14%, Bağımsız aday Ahmet BORAN 83 oyla 0.07% ve Bağımsız aday Mustafa ULAŞ 69 oyla 0.06% oy aldılar.
Gezicinin anket sonuçlarına göre;
Yaklaşık aynı sonuç değerleri ortaya çıkmıştır. Bunun yanında aynı gün içerisinde Anayasa’nın değişikliği için referandum gerçekleşti.
Seçmenler, Anayasa değişikliğine 50.16% lık oranla ‘’Hayır’’ ve 49.81% oran ile ‘’Evet’’ demiştir. Böylelikle az bir oranla seçmen Anayasa değişikliğine ‘’Hayır’’ demiş olmaktadır.
Bu seçimde en çok göze çarpan sonuçlar;
Anayasa değişikliği referandumu için hayır çıkması, Bağımsız aday Kudret Özersay’ın, Bağımsız aday Serdar Denktaş’ın ve YDP adayı Erhan Arıklı’nın beklenenin altında almış oldukları oy oranlarıydı.
Bunun yanında özellikle yorumcuların en çok üzerinde durduğu konulardan biri de, ‘’tarihin seçime en az katılım oranının’’ sandığa yansımasıydı.
Seçimi kazanma vizyonu doğrultusunda aslında ilk ikiye kalan adaylar, özellikle bu zayıf katılımı güçlendirmek ve 2.tur seçiminin gerçekleşeceği önümüzdeki 7 gün içerisinde çok çalışmaları gerekmektedir.
Çatışma siyasetinden öte katılımı nasıl sağlarım düşüncesi ile ülke demokrasisi için çalışılmalıdır.
Düşük katılım oranın bir çok sebebini sayabiliriz. Bunlar;
Pandemi sürecinin halen devam etmesi ve bazı seçmenlerin seçim sandığına iştirak etmemesi. Seçmenlerin siyasete olan inancının azalması. Yani ‘‘nasılsa birşey değişmeyecek’’ düşüncesi ile seçime katılmamaları. Pandemi nedeni ile yurt dışında kalan vatandaşlar veya yurt dışında okuyan öğrencilerin seçimde oy kullanamaması. Partiler arası siyasi çatışmalar sebebi ile sandığa gitmeyen seçmenler, katılım oranının düşük olmasının en büyük etkenleri arasında yer almaktadır.
18 Ekim günü Kıbrıs Türkü, 2. kez sandığa giderek, iradesini ikinci ve son kez ortaya koyacaktır.
2.Tur’ da seçim sonucunun seyrini değiştirecek en önemli etken;
CTP seçmeninin, YDP seçmeninin, HP seçmeninin, DP seçmenin, YDP seçmeninin ve daha önce çeşitli nedenlerle boykot edip seçime katılmayan seçmenin ortaya koyacağı iradedir.
18 Ekim 2. Tur KKTC Cumhurbaşkanlığı Seçimi, KKTC ve Kıbrıs Türk Halkı için hayırlara vesile olsun...
Saygılarımla,
İzzet DERKAN
izzetderkan.com
Kaynaklar: KKTC Mahkemeler, KKTC YSK, www.msmwire.com
YORUMLAR